Wiadomosci

Stan bezpieczeństwa powiatu biłgorajskiego w zakresie ochrony przeciwpożarowej

Dodane: red Data: 2021-08-02 15:08:33 (czytane: 1448)  

Jest już sprawozdanie Komendanta Powiatowego PSP w Biłgoraju odnośnie ochrony przeciwpożarowej w powiecie biłgorajskim. Powiat biłgorajski jest czwartym co do wielkości powierzchni powiatem na Lubelszczyźnie i zajmuje obszar 1 681 km2, a zamieszkuje go ponad 100 tys. mieszkańców. Gęstość zaludnienia w powiecie wynosi 61 osób/km2, przy średniej gęstości zaludnienia w kraju 124 osoby/km2.

Na terenie powiatu biłgorajskiego znajduje się 5 miast i 179 miejscowości wiejskich, które podzielone są na 14 jednostek administracyjnych. Jest to 1 gmina miejska, 4 gminy miejsko-wiejskie i 9 gmin wiejskich. Powiat ma charakter rolniczy - 43% powierzchni zajmują użytki rolne. Jego charakterystyczną cechą jest duża lesistość: powierzchnia wynosząca ponad 64 tys. ha, stanowi prawie 12% powierzchni lasów województwa lubelskiego. Najwyższa lesistość występuje w gminach Tereszpol - 70,2%, Biłgoraj - 58,5%, Józefów - 55,9% i Tarnogród 52,2%.

Biłgoraj jest jednym z najważniejszych ośrodków meblarskich w kraju. Na terenie powiatu znajduje się kilkadziesiąt zakładów produkujących meble, głównie we współpracy z „Black Red White” S.A. w Biłgoraju - jednym z największych producentów mebli w Polsce. Główne gałęzie przemysłu występujące na terenie powiatu to przemysł drzewny, z którym związanych jest około 100 podmiotów gospodarczych, przemysł meblarski, tekstylny i rolno - spożywczy.

Charakter powiatu i występujący tutaj przemysł sprawiają, że największe zagrożenia pożarowe występują na terenach rolniczych i leśnych oraz w zakładach, które stosują w dużych ilościach materiały pożarowo niebezpieczne. Do zakładów ryzyka należą w szczególności rozlewnia i magazyny gazu propan-butan oraz stacje paliw i gazu płynnego, gdzie występuje zagrożenie wybuchem mieszanin gazów i par cieczy palnych z powietrzem, a także kopalnia gazu ziemnego oraz zakłady drzewne i meblarskie, gdzie występują strefy zagrożenia wybuchem mieszanin palnych pyłów z powietrzem. Potencjalne zagrożenie, związane z występowaniem substancji palnych i wybuchowych może dotyczyć także pięciu złóż gazu ziemnego, które występują w obrębie powiatu: w Tarnogrodzie, Biszczy, Księżpolu, Potoku Górnym i Łukowej. Obecnie wszystkie z nich są eksploatowane. Duża liczba pożarów na terenach rolniczych związana jest natomiast przede wszystkim z nagannym postępowaniem ludzi wypalających suche trawy i pozostałości roślinne na łąkach i nieużytkach. Pożary te bardzo często rozprzestrzeniają się na tereny leśne.

W powiecie biłgorajskim nie występują typowe powodzie, jednakże z powodu intensywnych lub długotrwałych opadów deszczu, nagłych roztopów czy przyboru wód w ciekach i zbiornikach wodnych zdarzają się lokalne podtopienia terenów i obiektów. Na terenie powiatu nie ma również typowych zbiorników retencyjnych czy wałów przeciwpowodziowych. Należy jednak stwierdzić, że powiatowe siły i środki jednostek ochrony przeciwpożarowej są przygotowane na lokalną skalę i zasięg podtopień. Dysponują łącznie m. in. 6 szt. jednostek pływających, które umożliwiają jednoczesną ewakuację ok. 30 osób, a także zwierząt i mienia.

Na terenie powiatu biłgorajskiego istnieją również zagrożenia wynikające z występowania toksycznych środków przemysłowych. Pocieszający jest fakt, że w powiecie nie występują zakłady o dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. Występuje tylko jeden zakład (w Zagumniu) zaliczony do zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia takiej awarii. Również w Tarnogrodzie zlokalizowany jest zakład, w którym występują substancje niebezpieczne stwarzające zagrożenie poza swoim terenem.

Z uwagi na transport na terenie powiatu różnorodnych materiałów niebezpiecznych, których nie zawsze można zidentyfikować, występują zagrożenia pożarowe i inne miejscowe zagrożenia także na szlakach komunikacji drogowej i kolejowej. Brak jest bieżących informacji w zakresie rodzaju i ilości materiałów niebezpiecznych przewożonych transportem samochodowym przez teren powiatu (parkingi dla tego typu transportów na terenie powiatu nie zostały wyznaczone).
 
Ze względu na zły stan techniczny, duże natężenie transportu, przekroczone limity tonażowe czy chwilowe podnoszenie się wód w rzekach na szczególne zagrożenie katastrofami narażone są budowle komunikacyjne i hydrotechniczne. Do takich budowli możemy zaliczyć m. in. wiadukty w Biłgoraju, Tereszpolu, Ciosmach i Dąbrowicy czy mosty na rzekach Biała Łada, Czarna Łada i Tanew. Należy dodać, że w wielu przypadkach bezpośrednią przyczyną podtapiania obiektów i terenów były niedrożne rowy melioracyjne, zatkane przepusty drogowe, a także uszkodzenia koryt cieków wodnych przez dzikie zwierzęta, głównie bobry. Stąd wynika, że bardzo ważnym elementem lokalnych działań przeciwpowodziowych jest utrzymanie w należytym stanie drożności przepustów pod drogami i dojazdami do posesji, dostępność do ciężkiego sprzętu typu koparki, ładowarki czy spychacze, do piasku i worków - wykorzystywanych do budowy doraźnych obwałowań oraz stały kontakt z osobami (najczęściej wójtami i burmistrzami), którzy decydują o zakresie prowadzonych działań.

Istotnym elementem wpływającym na stan bezpieczeństwa pożarowego jest posiadanie odpowiednich zasobów wodnych do celów gaśniczych. W powiecie biłgorajskim na 184 miejscowości 165 posiada wystarczające zasoby wodne. W 19 miejscowościach zasoby wodne są niewystarczające, w tym 2 miejscowości nie posiadają żadnych zasobów wody do celów gaśniczych (gminie Aleksandrów – Bukowiec, Podlas). W grupie tych ostatnich znajdują się przede wszystkim kolonie lub osady o niewielkiej liczbie mieszkańców.

Warunkiem szybkiego podjęcia działań ratowniczo-gaśniczych oraz skutecznego ich prowadzenia jest także zapewnienie sprawnie działającej łączności pomiędzy współdziałającymi podmiotami ratowniczymi. Na terenie powiatu biłgorajskiego wszystkie zgłoszenia na nr „998” i „112” wpływają do Wojewódzkiego Centrum Powiadamiania Ratunkowego w Lublinie, w którym operatorzy je przyjmują, a następnie poprzez system informatyczny przesyłają do poszczególnych służb w danym powiecie za pośrednictwem zamkniętej sieci OST112. Z uwagi na występowanie coraz większej ilości urządzeń zakłócających łączność radiową np. nadajniki telefonii komórkowej, ukształtowanie terenu oraz czynniki pogodowe, w ramach modernizacji wybudowano nowe stacje nadawczo-odbiorcze zlokalizowane w miejscowościach: Turobin, Józefów, Szyszków, co dało znaczną poprawę łączności radiowej na terenie powiatu biłgorajskiego.

Łącznie w ubiegłym roku biłgorajscy strażacy interweniowali 930 razy. W porównaniu z rokiem 2019 liczba interwencji zwiększyła się o około 14%. Do pożarów strażacy wyjeżdżali 256 razy, do miejscowych zagrożeń 625, a 49 zdarzeń zostało zakwalifikowanych jako alarmy fałszywe. Liczba pożarów, które powstały w ubiegłym roku była poniżej średniej z ostatnich 10 lat (284).

Ogółem we wszystkich zdarzeniach jakie miały miejsce w powiecie biłgorajskim uczestniczyło 1764 zastępów strażackich, angażując w akcjach ratowniczych 7728 ratowników. Największa liczba zdarzeń w 2020 r. powstała na terenie miasta Biłgoraj (ponad 34% ogółu zdarzeń) oraz gminy Biłgoraj (12% ogółu zdarzeń). Łącznie na tym terenie powstało 69 pożarów oraz 322 miejscowych zagrożeń. Blisko 42% wszystkich pożarów stanowiły pożary związane z działalnością rolniczą. Najczęstszymi przyczynami pożarów była nieostrożność osób dorosłych przy posługiwaniu się ogniem otwartym (ok. 38%), nieprawidłowa eksploatacja urządzeń ogrzewczych na paliwo stałe (ok. 26%), podpalenia (ponad 10%) zaś w przypadku miejscowych zagrożeń gwałtowne opady deszczu (ok. 21%), nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego (ok 18%), huragany i silne wiatry (około 13,5%) oraz nietypowe zachowanie zwierząt (około 10%). W trakcie prowadzonych działań ratowniczych odnotowano wśród uczestników zdarzeń 9 ofiar śmiertelnych i 139 osoby ranne (w tym 16 dzieci). Podczas akcji ratowniczych udzielono pomocy medycznej 148 osobom, w tym przez strażaków - kwalifikowanej pierwszej pomocy - 72 poszkodowanym.

Ogólny stan ochrony przeciwpożarowej w powiecie biłgorajskim ma się dobrze. Na obszarze powiatu biłgorajskiego w ramach Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Biłgoraju funkcjonuje jedna Jednostka Ratowniczo - Gaśnicza (JRG). Siły PSP są wspierane przez 119 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, z czego 94 jednostek posiada samochody pożarnicze wraz z wyposażeniem. Największa ilość jednostek znajduje się w gminie Turobin (18), gminie Biłgoraj (17) i gminie Frampol (15). Jednostki OSP w różnym stopniu przygotowane są do prowadzenia działań ratowniczo - gaśniczych, co wynika przede wszystkim z ich wyposażenia sprzętowego oraz poziomu wyszkolenia ratowników. Realizacja zadań w poszczególnych dziedzinach ratownictwa tj. wodnego, technicznego, poszukiwawczo-ratowniczego, wysokościowego i chemicznego, z uwagi na zbyt małą ilość lub brak odpowiedniego sprzętu w jednostkach OSP, zasadniczo spoczywa na tutejszej komendzie. Na chwilę obecną jedynie OSP RWiE Biłgoraj oraz OSP Sól (włączone do KSRG) osiągnęły stan gotowości pozwalający na prowadzenie działań na poziomie podstawowym w jednej z dziedzin ratownictwa tj. odpowiednio w zakresie ratownictwa wodnego i technicznego. Obecnie w co najmniej czterech jednostkach OSP z Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego ze względu na ponad 30-letni okres eksploatacji podstawowych samochodów gaśniczych średnich istnieje potrzeba ich wymiany (Tereszpol Kukiełki, Osuchy, Babice, Gózd Lipiński).

Aktualnie trwa proces pozyskiwania brakującego sprzętu dla jednostek OSP z KSRG do działań w poszczególnych dziedzinach ratownictwa. Podobnie jednak jak w poprzednich latach również i w 2020 roku jednostki OSP otrzymały tzw. dotację KSRG i dotację MSWiA na zakupy sprzętu pożarniczego, w tym na samochody gaśnicze, a także na remonty strażnic. W 2020 r. dotacje te opiewały na kwotę łączną 601,3 tys. zł. Wszystkie te dotacje pozwoliły na zakup i doposażenie wielu jednostek OSP w nowy sprzęt ratowniczo-gaśniczy, w tym 5 nowych samochodów pożarniczych. Dodatkowo samochód używany pozyskały OSP Majdan Stary, Dereźnia Solska i Nadrzecze.

Obecnie prawie co trzecia jednostka OSP posiada sprzęt do prowadzenia działań z zakresu ratownictwa medycznego, tzw. zestaw R1, który umożliwia udzielenie kwalifikowanej pierwszej pomocy, a w każdej jednostce OSP włączonej do KSRG znajduje się co najmniej 4 strażaków posiadających uprawnienia do udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy.

W 2020 roku w ramach przeciwdziałania pandemii koronawirusa jednostki ochrony przeciwpożarowej z terenu powiatu biłgorajskiego interweniowały 62-krotnie. Działania te polegały m. in. na informowaniu ludności o wprowadzeniu stanu pandemii, dostarczaniu żywności i leków osobom starszym oraz będącym na kwarantannie, pomocy dla seniorów czy dostarczaniu środków ochrony indywidualnej i płynów dezynfekcyjnych.

Na przestrzeni ostatnich lat zauważa się również stałe podnoszenie zarówno kwalifikacji zawodowych jak i ogólnych. Stan zatrudnienia Komendy Powiatowej PSP w Biłgoraju na dzień 31 grudnia ubiegłego roku wyniósł 55 funkcjonariuszy i 3 pracowników cywilnych. Konieczna jest kontynuacja procesu szkolenia członków OSP biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych oraz dalszego doskonalenia umiejętności strażaków w ramach ćwiczeń czy kursów specjalistycznych.

Na podstawie materiałów KP PSP w Biłgoraju
/ES/